TTO - Nhiều doanh nghiệp nhà nước hoạt động không hiệu quả. Hàng ngàn hecta đất cũng đang bị nhiều 'ông lớn' sử dụng lãng phí.
 |
| Công ty Đầu tư tài chính nhà nước TP.HCM - đơn vị được nhắc nhiều trong báo cáo kiểm toán vừa công bố - Ảnh: Q.ĐỊNH |
Thông tin trên được Kiểm toán Nhà nước đưa ra trong báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán năm 2018, vừa trình Quốc hội.
Vẫn nhiều doanh nghiệp nhà nước thua lỗ
Theo Kiểm toán Nhà nước, lỗ lũy kế đến hết năm 2017 của Tổng công ty CP Xây lắp dầu khí là 3.377 tỉ đồng; Công ty CP Nghe nhìn toàn cầu (AVG) thuộc MobiFone lỗ 73 tỉ đồng.
Từ thua lỗ, nhiều doanh nghiệp nhà nước đã âm vốn chủ sở hữu như Công ty CP Hóa dầu và xơ sợi dầu khí âm vốn 1.780 tỉ đồng, Công ty CP Đầu tư tài chính Công đoàn dầu khí VN 172 tỉ đồng và Công ty TNHH MTV Công nghiệp tàu thủy Dung Quất 1.159 tỉ đồng.
Vì thua lỗ lớn, Tổng công ty Cơ khí giao thông vận tải Sài Gòn (SAMCO) phải giải thể Công ty TNHH Vận tải sông Sài Gòn.
Bên cạnh đó, nhiều khoản đầu tư, góp vốn ngoài ngành của các tập đoàn, tổng công ty cũng thua lỗ. Ví dụ, Tập đoàn Dầu khí VN (PVN) có 7 khoản đầu tư ngoài ngành lỗ lũy kế lớn. Công ty mẹ - PVOil đầu tư vào 11 đơn vị bị lỗ.
Công ty Đầu tư tài chính nhà nước TP.HCM (HFIC) cũng đầu tư vào 7 công ty, lỗ lũy kế 105 tỉ đồng. Công ty TNHH MTV Quản lý, kinh doanh nhà TP.HCM đầu tư vào 1 đơn vị, lỗ lũy kế tới 286 tỉ đồng.
Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn (Sagri) đầu tư vào 8 công ty liên doanh, liên kết và đầu tư dài hạn khác, lỗ lũy kế 315 tỉ đồng.
Lãng phí đất đai
Kiểm toán Nhà nước cũng chỉ ra một loạt những sai sót, yếu kém của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, doanh nghiệp nhà nước trong quản lý và sử dụng đất công.
Theo Kiểm toán Nhà nước, diện tích, số lượng cơ sở đất mà các tập đoàn, tổng công ty và doanh nghiệp nhà nước được giao rất lớn. Song bản thân doanh nghiệp và các cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản lý chưa chặt chẽ khiến nhiều diện tích đất chưa sử dụng, sử dụng không hiệu quả, gây lãng phí.
Cụ thể, Tổng công ty Khánh Việt có 286ha đất chưa sử dụng, Công ty Cấp nước Sài Gòn (Sawaco) 18,92ha, Tập đoàn Bưu chính viễn thông VN (VNPT) 7,01ha...
Mặt khác, hàng nghìn hecta đất công được sử dụng không hiệu quả. Cụ thể, công ty mẹ - Tổng công ty Thương mại Sài Gòn TNHH MTV (Satra) có 2 khu đất đã được UBND TP.HCM chấp thuận chủ trương đầu tư từ nhiều năm trước nhưng chậm triển khai thực hiện. HFIC có tới 37 địa chỉ nhà, đất kinh doanh trống, chưa cho thuê.
Bên cạnh đó, đất công cũng bị nhiều doanh nghiệp nhà nước sử dụng không đúng mục đích. Trong đó, Tổng công ty Nông nghiệp Sài Gòn (Sagri) 140,08ha, Công ty Cấp nước Sài Gòn (Sawaco) 3,57ha, Tổng công ty Văn hóa Sài Gòn 0,01ha...
Không chỉ thế, Kiểm toán Nhà nước cũng điểm danh một loạt "ông lớn" được giao đất nhưng chưa ký hợp đồng thuê đất hoặc có đầy đủ hồ sơ pháp lý, chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính với Nhà nước. Đó là Tổng công ty Dầu VN (PVOil); Tập đoàn Bưu chính VN (VNPT) với một loạt công ty con VNPT TP.HCM, VNPT Lâm Đồng, VNPT Gia Lai...
Nợ khó đòi hàng chục ngàn tỉ đồng
Qua kiểm toán 253 doanh nghiệp nhà nước, Kiểm toán Nhà nước đánh giá khái quát hoạt động của nhiều "ông lớn" chưa hiệu quả dù kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát.
Cụ thể, nhiều tập đoàn, tổng công ty nhà nước quản lý nợ chưa chặt chẽ, để phát sinh nợ phải thu quá hạn như Tập đoàn Điện lực VN (EVN) 547 tỉ đồng, công ty mẹ - MobiFone 510 tỉ đồng,..
Số nợ khó đòi cũng lớn, như của công ty mẹ - PVN 11.368 tỉ đồng; công ty mẹ - MobiFone 322 tỉ đồng; Công ty CP Phát triển địa ốc Sài Gòn 5.191 tỉ đồng; Tổng công ty Thương mại Sài Gòn (Satra) 266 tỉ đồng...
Đặc biệt, nhiều hoạt động đầu tư ra nước ngoài của PVN không hiệu quả. 24 dự án tìm kiếm thăm dò phát triển dầu khí không thành công đã và đang hoàn thành thủ tục chấm dứt dự án (tổng chi phí 773 triệu USD), dự án Danan - Iran và dự án Junin 2 - Venezuela dừng, giãn tiến độ (660 triệu USD), 2 dự án tại Peru đang xin chủ trương chuyển nhượng (849 triệu USD).
BẢO NGỌC - LÊ THANH
