Làn sóng sa thải tại các startup Đông Nam Á mới chỉ bắt đầu

Ít nhất 6 công ty công nghệ phải đuổi việc nhân viên, trong đó có Sea – chủ sở hữu sàn thương mại điện tử Shopee. Theo các nhà đầu tư, đây chỉ là khởi đầu cho làn sóng sa thải nhân sự của các startup Đông Nam Á. Khi lãi suất tăng và bất ổn kinh tế kéo dài, doanh nghiệp buộc phải tập trung vào lợi nhuận thay vì tăng trưởng nhanh nhất có thể như trước.

Nhà phân tích Jessica Huang Pouleur nhận định, năm 2021, dòng vốn rẻ tràn ngập thị trường, cho phép các công ty tăng trưởng bằng mọi giá. Họ tuyển dụng nhanh chóng và mỗi khi có vấn đề gì, chỉ cần bổ sung lực lượng. Bà tin rằng sẽ có thêm nhiều đợt cắt giảm khác trong các tháng tiếp theo.

Theo email từ CEO Chris Feng, Shopee sẽ cắt giảm nhân sự tại bộ phận thanh toán, giao đồ ăn cũng như các đội ngũ tại Argentina, Chile và Mexico. “Xét tới bất ổn kinh tế chung leo thang, chúng tôi tin rằng đưa ra điều chỉnh khó khăn nhưng quan trọng nhằm cải thiện hiệu quả hoạt động và tập trung nguồn lực là điều khôn ngoan”, email viết.

Tính đến cuối năm 2021, Sea có 67.300 nhân viên. Không rõ bao nhiêu người bị ảnh hưởng từ đợt cắt giảm này.

Trong khi đó, công ty quản lý tài sản kỹ thuật số StashAway cho 31 nhân viên, tương đương 14% nhân sự, nghỉ việc từ cuối tháng 5. Nền tảng mua sắm trực tuyến iPrice giảm khoảng 1/5 nhân sự vào tháng 6. Trước đó, họ tuyển dụng 250 người. Công ty công nghệ giáo dục Zenius cho hơn 200 nhân viên ra đi.

Sàn giao dịch tiền số Cryto.com đuổi việc 260 người, tương đương 5% nhân sự, tại châu Á – Thái Bình Dương, châu Âu, Trung Đông, châu Phi, Mỹ.

Các công ty cho biết điều này là do điều kiện kinh tế không ổn định hiện nay.

JD.ID, chi nhánh JD.com tại Indonesia, cũng cắt giảm lao động. Giám đốc Quản lý chung Jenie Simon nói rằng, họ làm như vậy để “duy trì cạnh tranh trên thị trường thương mại điện tử Indonesia”. Bà không tiết lộ số người mất việc.

Hàng chục nhân viên cũng bị các startup Indonesia khác sa thải, bao gồm Lummo và LinkAja.

Không chỉ cắt giảm nhân sự, các doanh nghiệp cũng thận trọng hơn khi tuyển dụng mới. Chẳng hạn, tại Singapore, số việc làm trong lĩnh vực công nghệ giảm nhẹ từ năm 2021. Theo cổng thông tin việc làm Nodeflair, con số giảm từ khoảng 9.200 giữa tháng 7 và tháng 8/2021 xuống 8.850 giữa tháng 4 và tháng 5/2022.

Lãi suất tăng là mối quan tâm đặc biệt với ngành công nghệ. Nó sẽ gia tăng chi phí kinh doanh, chi phí vốn, theo Jefrey Joe, đối tác của hãng đầu tư mạo hiểm Alpha JWC. Lãi suất cao sẽ làm giảm biên lợi nhuận của công ty. Ông cũng dự đoán sẽ có nhiều đợt sa thải hơn.

James Tan, đối tác của hãng đầu tư mạo hiểm Quest Ventures, cho rằng khi chi phí vay mượn tăng và kinh tế đối mặt bất ổn, sẽ lạ lùng nếu không ghi nhận sa thải. Bất kỳ startup nào không làm như vậy sẽ gặp phải câu hỏi về khả năng quản trị trong khủng hoảng của họ. Theo ông, startup sẽ phải kéo dài thời gian chi tiêu từ 18 đến 36 tháng, thay vì 12 tới 18 tháng, trước khi tiếp tục huy động vốn.

Khi định giá sụt giảm so với năm 2021, doanh nghiệp sẽ muốn tránh khả năng bị định giá thấp hơn vòng gọi vốn trước đó. Họ sẽ cố gắng cắt giảm chi phí, sống sót qua suy thoái trước khi huy động vốn lần nữa.

Khi cơn bão tràn qua, cánh cửa dẫn đến dòng “tiền dễ” đã khép lại, theo ông Tan. Dữ liệu cho thấy các quỹ đầu tư mạo hiểm tập trung vào Đông Nam Á đã huy động được 900 triệu USD trong năm nay, tương đương cả năm 2021.

Đông Nam Á vẫn là một khu vực cơ bản tốt để đặt cược do tầng lớp trung lưu tiếp tục gia tăng, tỉ lệ sử dụng Internet cao, số lượng các nhà sáng lập startup có kinh nghiệm tăng. Theo ông Joe, suy thoái hiện nay có thể là thời điểm tốt để nhà đầu tư lựa chọn các doanh nghiệp đang hoạt động tốt và đầu tư vào họ trong khi định giá còn rẻ.

Nếu các nhà đầu tư bắt đầu giải ngân trong thị trường “gấu”, “kết quả sẽ đặc biệt tốt vì chúng ta sẽ thoái vốn trong 5 tới 10 năm và hi vọng khi đó, thị trường đã bình phục”, ông Joe chia sẻ. Trong khi đó, bà Huang Pouleur nhận định, các công ty chất lượng tốt và chất lượng kém sẽ có sự phân biệt rõ ràng. “Khi nhiều công ty kém sa thải lượng lớn nhân sự tốt, các công ty lớn hơn, mạnh hơn sẽ tuyển dụng được nhiều người tài hơn”.

Du Lam (Theo CNBC)